Deep hay Dark?

Thực ra, khái niệm về Deep Web và Dark Web là hoàn hoàn khác nhau. Trong khi Clear Web nói về web nổi có thể xem trực tiếp và truy cập bằng các công cụ tìm kiếm như Google hay Yahoo thì với Deep Web, điều này dĩ nhiên là không thể. Đi xa hơn nữa, Dark Web hay còn gọi là web đen,là một phần cực nhỏ trong Deep Web với sự huyền bí giữa cái thế giới vô định đó. Web đen có thể thường chứa nội dung khiêu dâm như nhiều người thường nói nhưng đó lại là phần nhỏ, trong khi phần lớn, Dark Web được dùng để thực hiện các cuộc trao đổi thương mại ngầm, chứa các dữ liệu nghiên cứu khoa học hay chia sẻ các đoạn mã lỗi như zero-day chẳng hạn.

Làm cách nào để truy cập vào Dark Web?

Dĩ nhiên là bạn không thể dùng cách thông thường để truy cập vào Dark Web. Giao thức thông thường được sử dụng là thông qua mạng Tor – một mạng ẩn danh được tạo ra từ các nút chứ không phải từ các máy chủ bình thường, được duy trì bằng nhiều máy tính cá nhân hoạt động gần giống như cách thức của mạng Torrent. Và để sử dụng mạng Tor, bạn sẽ phải cần đến trình duyệt Tor browser và cần lời mời để truy cập vào tên miền .onion chứ không phải .com hay .org như bình thường. Dĩ nhiên là .onion không được DNS chấp nhận và chỉ có thể vào khi bạn đã ở trong mạng Tor mà thôi. Mình có kèm theo link của Tor browser tại đây: https://www.torproject.org/download/download.html.en

(Xem thêm: Mọi thứ bạn cần biết về cách sử dụng Tor Browser)

Tên miền .onion?

Khá nhiều các trang web gần đây có nói về Deep Web nhưng lại không đề cập nhiều đến tên miền .onion, gây khó hình dung đến người đọc. Tên miền .onion cũng tương tự như .com hay .org là tổ chức tên miền cấp cao nhất trước khi bạn thêm dấu “/” sang một nhánh duyệt của trang web đó. Địa chỉ “.onion” ra đời như là một kết quả của mạng lưới Onion hay còn được biết với cái tên low-latency communication, có thể hiểu như là cuộc đối thoại bởi không phải thông qua một kênh trung gian. Việc sử dụng mạng kết nối Onion thường không phải là giải pháp tốt nhất để duy trì tình trạng ẩn danh bởi có nhiều thủ thuật của GURU có thể duy ngược ra được người dùng. Nhưng trên hết, nó vẫn được coi là phương pháp thông dụng để che đậy thông tin trong môi trường này.

Cách thức hoạt động và duy trì của TOR

Không chỉ là buôn pháp ma tuý

Có lẽ khi nhắc đến Dark Web thì chúng ta cũng thường hay liên tưởng đến con đường tơ lụa “ngầm” bị gỡ bở hoàn toàn sau một cuộc điều tra cực lớn của chính quyền Mĩ năm 2013. Số liệu thông báo trong cuộc truy quét này cho biết rằng có lượng ma tuỳ trị giá 200 triệu dollar Mĩ được giao dịch qua con đường này. Một ví dụ điển hình như đã được nhắc ở đầu bài là buôn bán lỗ hỏng bảo mật. Theo lời khai của Alford là hacker bị tóm trong cuộc truy quét ở con đường tơ lụa, Alford từng đề nghị 5000$ cho sự yên lặng hoặc 15000$ nếu muốn nhận được chi tiết lỗ hổng. Một thời gian sau đó, Alford nhận được 15000$ và 10000$ cho việc thử chống lại một cuộc tấn công từ chối dịch vụ. Hàng tá thứ cũng được bày bán như buôn lậu vũ khí, trẻ em, nội tạng,… bằng cách sử dụng nhiều đồng tiền khác nhau, nhưng phổ biến nhất có lẽ vấn là bitcoin. (Xem thêm: Giá trị của Bitcoin là gì?)

Cũng có thể hiểu là mạng buôn bán trực tuyến như eBay

Ở các tầng thấp từ 1 – 3 trong mạng Tor, có khá nhiều thứ được bày bán, đầy đủ chủng loại từ hợp pháp đến bất hợp pháp, đồ cũ đến mới toanh. Lượn một vòng thì có thể mua được các hàng hoá như gói dịch vụ trọn đời của Netflix, mĩ phẩm, quần áo, đồng hồ. Đồ điện tử cũng khá nhiều, đa dạng về chủng loại, đáp ứng nhiều mục đích khác nhau, có thể là tích cực hoặc tiêu cực nếu như bạn biết chỗ nào để mua.

Giao dịch an toàn - đúng như lại không phải

Cho dù là bạn dùng tiền thật để mua hàng trên Clear Web hay dùng vài đồng Bitcoin để mua đồ bất hợp pháp trên Dark Web thì mối nguy hại là điều hoàn toàn có thể xảy ra. Nhà cung cấp dịch vụ và nhiều người bán hàng có thể tránh được sự dòm ngó của pháp luật ở mảng tối của Internet, nhưng lại không đồng nghĩa với việc sẽ không có lừa đảo ở đây. Nhiều người bán hàng sẽ chơi trò giật và chạy, lúc đó đừng hỏi bạn sẽ phải kêu ai khi đang ở trong môi trường này, trừ khi bạn không phải là một tay mơ. Trong Dark Web, bạn cũng sẽ phải dùng đồng tiển ảo để thay thế cho việc liên kết thẻ tín dụng ngân hàng. Nhiều giao thức cũng được thiết lập dựa trên nhu cầu trao đổi Bitcoin để xoá sạch thông tin người nhận cũng như người gửi tiền. Tuy nhiên, một số dịch vụ cũng được đề nghị để đảm bảo cho người mua yên tâm như nhận hàng rồi mới nhận tiền chẳng hạn.

Dark Web được dùng như mạng xã hội

Đặt trong hoàn cảnh muốn bàn luận vấn đề nhạy cảm điển hình như chính trị hay tôn giáo thì có lẽ, mạng xã hôi này đặt ở trong Deep Web thì không trật đi đâu được. Ở các level vượt qua sự kiểm soát của chính phủ, đòi hỏi phần cứng đặc biệt và thường được người ta ví von là nơi không đường về, các tay lão làng thường có mặt ở đây để đàm đạo về đạo đức nghề nghiệp, tuyên ngôn về đường lối hoạt động hay vấn đề nóng bỏng chính trị. Một số thành phần khác thường nói về các lĩnh vực trừu tượng như ma quỷ, hiện tượng siêu nhiên, dị giáo, khải huyền,… Các vấn đề này thường sẽ được nhiều đối tượng gạo cội chủ trì và có luật riêng của nó. Tuy nhiên, hãy cứ bình chân bởi chưa chắc tìm tòi là điều thông minh đâu.

Chống lại sự dòm ngó

Bên cạnh việc dùng Tor browsers và VPN, nhiều người bán và mua còn sử dụng “Tails”, một phần mềm miễn phí có thể boot từ ổ cứng di động, cung cấp khả năng mã hoá toàn bộ phiên duyệt web của bạn. Đề phòng hơn thì họ cũng sử dụng thêm các mạng Wi-Fi công cộng để thực hiện các chuyện kinh doanh của mình.

Reddit còn được sử dụng làm nền tảng cho các giao dịch của Dark Web

Mô tả tóm gọn lại thì Reddit sẽ có 2 nhiệm vụ: đánh giá, cung cấp thông tin về người mua bán hàng và đưa ra lời khuyên về vùng an toàn trong Dark Web cũng như cảnh báo bạn phải làm gì khi pháp luật đang để mắt đến bạn. Mặc dù là một nguồn tin khá nhạt nhoà, ít tính thực tế nhưng Reddit cho chúng ta thấy được một phần nào đó mảng tối Internet hay các cơn sóng lớn sắp sửa đổ đến mà chỉ biểu hiện là vài gợn sóng lăn tăn.

Cuối cùng, Deep Web là một hệ thống khá phức tạp có nghịch lý khá buồn cười: chứa đại đa số dữ liệu hiện nay nhưng ít người biết đến trong khi Clear Web lại chiếm phần đông người dùng nhưng lại chỉ có vỏn vẹn vài thông tin. Tuy nhiên, chớ có dại mà bơi xuống đáy, khi mà bạn chẳng biết giới hạn là khi nào và không mang đủ bình oxy theo người nhé.

Bài viết chỉ mang tính chất thông tin và không khuyến khích người đọc tìm hiểu sâu thêm về vấn đề này.